17 تیر 1403
logo

پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم

دانشگاه علوم پزشکی تهران

گروه اخلاق پزشکی
گروه اخلاق پزشکی
معرفی

گروه اخلاق پزشکی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، از سال 1381 به عنوان یک گروه مستقل در مرکز فعالیت خود را آغاز نموده است.

این امر در راستای نضج یافتن فعالیت های مرتبط با اخلاق پزشکی در سطح کشور و گرايش روزافزون محققین و دانشمندان به اخلاق زیستی و اخلاق پزشکی نوین صورت پذیرفته است. ايجاد حساسيت و آگاهي نسبت به مباحث اخلاقي در کشور ما سابقه تاریخی دارد؛ بطوری که مطابق آنچه از سوابق تمدن اسلام و ايران مشهود است پزشكان حاذق و مشهور ايراني از جمله رازي و ابوعلي‌سينا آموزش علم پزشكي و اخلاق را توأمان انجام مي‌دادند.

اما مطرح شدن اخلاق زیستی (bioethics) به عنوان یک علم بین رشته ای در سطح جهان و رویکرد مجدانه دانشگاههای معتبر به تدوین مبانی علمی، گسترش آموزشهای مرتبط، و کاربردی نمودن اخلاق در حوزه های مختلف علوم از جمله علوم پزشکی، دیدگاههای سنتی اخلاق پزشکی را به چالش کشیده و ضرورت ایجاد نگرشی نوین دراین حیطه را ایجاد کرده است. براساس ديدگاه سازمان آموزشی، علمی وفرهنگی ملل متحد (يونسكو)، كه در سال 1999 در كنفرانس جهاني علم بيان شده است، تمام دانشمندان بايد استانداردهاي والاي اخلاقي را فراگيرند و كدهای اخلاقي مبتني بر هنجارهاي حقوق بشر بايستي در حرفه‌هاي مختلف تدوين گردد. در اين راستا دوره‌هاي آموزشي علوم مختلف بايد شامل اخلاق علم نيز باشد.

خوشبختانه دهه‌هاي اخير با رشد سريعي در فعالیت های علمی، پژوهشی و آموزشی در این حوزه همراه بوده است. رشد بي‌سابقه انتشارات مختلف اعم از مقالات، كتب، پايگاه‌هاي اينترنتي و مانند آنها از جمله شواهد است. آموزش اخلاق زيستي روز به روز جايگاه و اهميت خاص‌تري در دانشگاه‌هاي سراسر جهان پيدا مي‌كند. در دهه‌هاي اخير دانشگاه‌هاي معتبر فراوانی امر آموزش اخلاق را با چندين هدف عمده دنبال كرده‌اند از جمله: ايجاد توانايي شناسايي و تحليل مباحث اخلاقي در دانشجويان و تصميم‌گيري موثر جهت ايجاد عملكرد اخلاقي. در دهه‌ي اخير، همچنین، درخواست‌هاي روزافزوني براي بكارگيري كارشناسان و متخصصين اخلاق زيستي در بسياري از كشورها وجود داشته است. دانشگاه‌ها، مراكز تحقيقاتي، بيمارستان‌ها و مراكز درماني، آسايشگاه‌ها و مراكز وابسته به بهزيستي از جمله محيط‌هايي هستند كه در دهه‌هاي اخير پست‌هاي شغلي ويژه‌اي را براي متخصصين حوزه اخلاق زيستي ايجاد نموده‌اند.

فعالیت های اخلاق پزشکی در کشور ما نیز در دو دهه اخیر بسیار قابل توجه بوده است. ایجاد کمیته های اخلاق در پژوهش در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی، گسترش آموزشهای مورد نیاز، توجه ویژه به پژوهش در موضوعات مختلف اخلاق پزشکی، و ارتقاء علمی مدرسان و محققان این حوزه از طریق آموزشهای آکادمیک از جمله فعالیتهای مهم کشور بوده است. در حال حاضر، از سال تحصيلی 9 8– 88 دوره دكتراي اخلاق پزشكي در كشور پايه‌گذاري و دانشجوياني را پذيرش نموده است.

گروه اخلاق پزشکی پژوهشگاه نیز در راستای انجام مسئولیتها و وظایف خویش به انجام مطالعات علمی و پژوهشی و انتشار نتایج آنها در داخل و خارج از کشور اقدام ورزیده است که علاقمندان می توانند با مراجعه به قسمتهای مختلف این صفحه از پایگاه اینترنتی پژوهشکده، با اعم فعالیتهای به انجام رسیده آشنا گردند.

باید توجه داشت که مطالعه، آموزش و پژوهش در حوزه اخلاق پزشکی خود هدف نهائی نيست بلکه وسيله ای است برای بهبود کيفيت در خدمات سلامت، تقویت عملکرد حرفه ای مبتنی بر اخلاق، رعایت حقوق شرکت کنندگان در پژوهش های زيست پزشکی، وايجاد اعتماد بين پزشک و بيمار و ساير ارائه کنندگان و گيرندگان خدمات. در این راستا، توفیق خدمت مثمرثمر را از پروردگار منان و ساحت مقدس حضرت ولی عصر(عج) خواستاریم و نیازمند دعای خیر همگان هستیم.

درد ستاني کن و درمان دهي تات رسانند به فرماندهي

تشريح نهاد خود درآموز کان معرفتي است خاطرافروز

مي باش طبيب عيسوي هش اما نه طبيب آدمي کش

(حکیم نظامی گنجوی)

ماموریت


ما به عنوان گروه پژوهشی اخلاق پزشکی مرکز بر آنيم که با انجام تحقيقات بنيادی- کاربردی در حيطه اخلاق پزشکی و استقرار سيستم نظارت اخلاقی منسجم و جامع در پژوهشهای پزشکی در راستای حفظ و ارتقاء شناخت و عملکرد جامعه پزشکی؛ خصوصأ محققين کشور و بهبود آگاهيهای عموم مردم دراين زمينه، در کشور و منطقه پيشرو باشيم.   

 

خدمات ما از طريق:

 

 * انجام پژوهشهای بنيادی کاربردی در موضوع اخلاق پزشکی

 * ارتقاء علمی و عملی اخلاق پزشکی در امر پژوهشهای بالينی و جامعه نگر

 * ارائه راهنماها و دستورالعملهای اخلاقی جهت استفاده در فرآيند تدوين، تصويب، اجراء ، تحليل و انتشار نتايج طرحهای پژوهشی

 * تبيين، تحليل، و بيان ديدگاههای اخلاقی اسلام در موضوعات متنوع اخلاق پزشکی، خصوصأ فناوريهای نوين علوم زيستی در مقايسه با ديدگاههای اخلاقی غرب و ساير مذاهب و مکاتب جهان

 * ارتقاء و توسعه آموزش اخلاق پزشکی خصوصا توجه به آموزش اصول اخلاق در پژوهش

 

  برنامه راهبردي «گروه‌اخلاق‌پزشكي» و «كميته‌ اخلاق‌ در‌ پژوهش»