سواد سلامت دیجیتال؛ عاملی حیاتی برای مدیریت بهتر دیابت

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم غدد و  متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، در دنیای امروز، بسیاری از بیماران دیابتی برای یافتن اطلاعات درباره بیماری خود به اینترنت رجوع می‌کنند، اما همیشه نمی‌دانند کدام اطلاعات درست و قابل اعتماد است. پژوهشی که اخیراً توسط دکتر مریم پیمانی در مرکز تحقیقات دیابت پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم انجام شده، نشان می‌دهد که همین مهارت به ظاهر ساده—یعنی تشخیص منابع معتبر سلامت از مطالب نادرست—می‌تواند نقشی اساسی در کنترل دیابت ایفا کند.

به گفته دکتر پیمانی، بیمارانی که سواد سلامت الکترونیک بالاتری دارند، بیماری خود را بهتر مدیریت می‌کنند؛ آن‌ها داروهایشان را منظم‌تر مصرف می‌کنند، رفتارهای خودمراقبتی را جدی‌تر دنبال می‌کنند و درک دقیق‌تری از نحوه کنترل قند خون دارند. این مطالعه همچنین نشان داد که زنان، افراد جوان‌تر و بیماران با تحصیلات بالاتر در بهره‌گیری از اطلاعات آنلاین عملکرد قوی‌تری دارند؛ در حالی که بخش قابل توجهی از بیماران هنوز نمی‌دانند چگونه از اینترنت به نفع سلامت خود استفاده کنند.

اهمیت این موضوع زمانی بیشتر آشکار می‌شود که بدانیم موفقیت در مدیریت دیابت، بیش از هر چیز به مشارکت فعال خودِ بیمار وابسته است. وقتی فرد بداند چگونه اطلاعات درست را پیدا کند و از سایت‌ها و اپلیکیشن‌های معتبر استفاده کند، نه‌تنها تصمیمات بهتری درباره سلامت خود می‌گیرد بلکه از عوارض جدی دیابت نیز بهتر پیشگیری می‌کند. دکتر پیمانی تأکید می‌کند: «سواد سلامت دیجیتال فقط توانایی جستجو در اینترنت نیست؛ بلکه هنر تشخیص اطلاعات معتبر از تبلیغات یا مطالب گمراه‌کننده است.»

این پژوهش پیام مهمی برای بیماران و خانواده‌ها دارد: پیش از اعتماد به هر مطلب پزشکی در فضای مجازی، باید منبع آن را بررسی کرد. پزشکان نیز می‌توانند نقش کلیدی در آموزش بیماران داشته باشند و مسیر دسترسی آنها به اطلاعات درست را هموار کنند. در کنار این موارد، کمک خانواده‌ها—به‌ویژه جوان‌ترها—می‌تواند به سالمندان برای یادگیری استفاده ایمن از اینترنت یاری رساند.

بر اساس نتایج این مطالعه، پژوهشگران پیشنهاد می‌کنند برنامه‌های آموزشی ویژه سواد سلامت دیجیتال برای بیماران دیابتی در مراکز درمانی برگزار شود و اپلیکیشن‌هایی ساده‌تر و متناسب با نیاز سالمندان و افراد کم‌سواد طراحی گردد. همچنین رسانه‌ها می‌توانند با تولید محتوای آموزشی، نقش مهمی در ارتقای رفتارهای سلامت دیجیتال داشته باشند.

در نهایت، این پژوهش یک پیام روشن دارد:
تقویت سواد سلامت دیجیتال، راهی ساده اما مؤثر برای بهبود کیفیت زندگی بیماران دیابتی و کاهش عوارض این بیماری است.